Ông Nguyễn Quang Vinh trú tại xóm Đồng Luốc, xã Kim Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An) hơn 60 tuổi, là thương binh nhưng gần 10 năm nay vẫn kiên trì đi gõ cửa các cơ quan công quyền để chứng minh:
Vùng rừng đầu nguồn Thung Mây – Khe Ngấy có diện tích 117 ha thuộc quyền khoanh nuôi và bảo vệ của gia đình ông?
Gần 10 năm đi… gõ cửa chính quyền
Năm 1996, vùng rừng đầu nguồn Thung Mây – Khe Ngấy thuộc xã Kim Thành bị chặt phá nghiêm trọng, trở thành vùng rừng đất trống, đồi núi trọc. Xã Đồng Thành (cũ) giao cho xóm Đồng Luốc khoanh nuôi, bảo vệ nhưng không xuể, đã có nhiều vụ xô xát xẩy ra. Nhận thấy cần phải giao cho cá nhân giữ mới có trách nhiệm nên xã vận động dân trong xóm đứng ra nhận trồng, quản lí rừng.
Ông Nguyễn Quang Vinh làm đơn, được làm thủ tục giao 117 ha rừng ngày 10-11-1996 tại vùng Thung Mây – Khe Ngấy theo Nghị định 02 của Chính phủ. Nhưng vì lí do diện tích lớn nên đoàn giao đất số 2 bàn với ông Vinh ghi tên liên hộ gồm các ông Nguyễn Quang Vinh, Nguyễn Văn Minh, Phan Văn Thống do ông Vinh đứng tên chủ hộ, giấy báo nộp tiền ngày 27-11-1996 và hoá đơn nộp lệ phí giao đất 1 triệu đồng ngày 13-12-1996 đều mang tên ông Vinh. Ngày 20-11-1996 ông Minh và ông Thống đã có cam kết vì điều kiện khó khăn, để tiện việc bảo vệ rừng hai ông này đã chuyển toàn bộ diện tích rừng 117 ha cho ông Vinh bảo quản, từ ngày 20-11-1996 trở về sau mọi quyền lợi rừng và trách nhiệm thuộc về ông Vinh. Ngày 15-7-1999, ông Vinh đã có đơn xin lọng tỉa, vệ sinh khu rừng 117 ha do ông đứng chủ, đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Nhưng ngày 18-12-1999, ông Vinh nhận được quyết định của UBND xã Kim Thành đề ngày 19-12-1996 giao 117 ha rừng này cho ông Vinh và 3 hộ mới là các ông Phan Doãn Hồng, Đặng Trọng Quý và Nguyễn Thanh Hân. Giải thích về quyết định này ông Nguyễn Văn Đàn, chủ tịch UBND xã Kim Thành thừa nhận đây là quyết định trái pháp luật vì UBND xã không có thẩm quyền ra quyết định giao đất. Quyết định này khiến dư luận bất bình, dẫn đến hậu quả là khu rừng này thường xuyên xẩy ra tranh chấp giữa các hộ nói trên và rừng bị chặt phá nghiêm trọng.
Làm việc với phòng NN&PTNT huyện Yên Thành, ông Nguyễn Tiến Đức, trưởng phòng cho biết: “Nếu vùng rừng đầu nguồn Thung Mây – Khe Ngấy đang là rừng nguyên sinh và ông Vinh là người đã có công khoanh nuôi, bảo vệ từ trước đến nay thì đây là cơ sở pháp lí cao nhất để chúng tôi tiếp tục giao cho ông Vinh khoanh nuôi và bảo vệ”. Thực tế từ năm 1996 đến nay, ông Vinh đã thuê nhân công, phối hợp với kiểm lâm huyện, xã chăm sóc và bảo vệ khu rừng này xanh tốt. Đến đầu năm 2008 rừng này vẫn là rừng nguyên sinh.
Khi nhóm phóng viên về xã Kim Thành tìm lại hồ sơ giao đất lâm nghiệp vùng rừng Thung Mây – Khe Ngấy ngày 10-11-1996 thì không có, ông Nguyễn Văn Đàn khẳng định hồ sơ gốc đang ở huyện, xã không giữ? Ông Phạm Đình Toàn, cán bộ lâm nghiệp xã năm 1996 cũng khẳng định đã giao toàn bộ hồ sơ cho ông Nguyễn Sỹ Chương, phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Yên Thành nhưng ông Chương đã phủ nhận và cho biết hồ sơ giao đất lâm nghiệp chắc chắn phải lưu ở xã để theo dõi?
Quy trình… ngược
Đầu năm 2008, ông Vinh được thông báo lên xã nhận sổ lâm bạ với diện tích 34,2 ha. Được biết ông Đặng Trọng Quý, ông Phan Doãn Hồng và ông Nguyễn Thanh Hân đều đã có lâm bạ. Ngay khi có lâm bạ, ông Nguyễn Thanh Hân đã thuê người vào phát 1,5 ha để trồng sắn và đã xẩy ra tranh chấp với ông Nguyễn Quang Vinh, kiểm lâm xã đã về lập biên bản nhưng cũng chưa giải quyết được. Ngày 4-12-2008 xẩy ra tranh chấp giữa ông Vinh và ông Hân khi ông Hân cho người vào đào cây lấy gỗ để bán.
Khi được hỏi về sổ lâm bạ của những hộ này thì ông Đặng Hữu Gương, cán bộ địa chính xã Kim Thành cho biết: Sổ giao đất lâm nghiệp của ông Nguyễn Thanh Hân và ông Phan Doãn Hồng chưa có tính pháp lí vì xã không trực tiếp giao và chưa đăng kí ở sổ địa chính xã. Làm việc với phòng NN&PTNT huyện Yên Thành, chúng tôi nhận được câu trả lời huyện không giao lâm bạ cho hai hộ này. Vậy sổ lâm bạ ông Hân và ông Hồng có được là do đâu? Trong khi theo quy định ông Phan Doãn Hồng là người ngoài xã, không được giao vùng rừng này?
Trong báo cáo kết quả giải quyết đơn khiếu tố của đoàn kiểm tra liên ngành huyện Yên Thành ngày 21-9-1999 nêu rõ: Vùng rừng do ông Vinh đứng chủ chưa thống nhất tên hộ (bản đồ ghi tên ông Phượng và 3 hộ khác còn ở đoàn quy hoạch mang tên ông Nguyễn Văn Hân và 3 hộ khác là ông Vinh, ông Minh, ông Thống). Còn trong công văn của phòng NN&PTNT huyện ngày 26-8-1999 phản ánh trong hồ sơ ông Nguyễn Quang Vinh không ghi cụ thể tên từng hộ trong liên hộ vì vậy hồ sơ chưa đủ, nên UBND huyện chưa cấp lâm bạ.
Ngày 01-8-2000 báo cáo kết quả giải quyết đơn xin phúc tra của đoàn phúc tra huyện Yên Thành cũng nêu rõ: Hộ ông Nguyễn Quang Vinh hồ sơ chưa đầy đủ vậy chưa làm thủ tục hồ sơ giao đất lâm nghiệp. Được biết đơn xin nhận đất thầu rừng của các hộ này đều được viết năm 1999.
Tất cả những văn bản trên đều được kí duyệt từ năm 1999 trở về sau nhưng điều ngạc nhiên là sổ lâm bạ của các hộ này lại được kí vào ngày 14-4-1998? Vậy họ được cấp lâm bạ trước khi có đơn xin nhận đất thầu rừng và trước cả những báo cáo của đoàn kiểm tra liên ngành và đoàn phúc tra huyện? Đây có phải là một quy trình ngược, một cách làm gian dối? Dư luận đang đặt câu hỏi liệu đằng sau vấn đề này là gì? Câu trả lời đang chờ ở các cơ quan chức năng?
